خلاصه کتاب عقلانیت و معنویت دینانی. قسمت اول

ابن سینا ارسطو شناس است و با اینکه برای ارسطو احترام قائل بود ولی هرگز از ارسطو تقلید نکرد و به تفکر پرداخت. ابن سینا در جامعه اسلامی فلسفه ساخت همچون ارسطو که برای جامعه یونان فلسفه ساخت. ابن سینا خودش یک ارسطو است و اگر بالاتر از ارسطو نباشد قطعا کمتر از ارسطو نیست. ابن سینا بر اساس تعالیم اسلامی و آیات شریف قرآن و با توجه به عقایدی که داشت و مشکلاتی که در جامعه اسلامی می شناخت فلسفه ساخت.

مطالب مرتبط:

سیر مطالعاتی فلسفه غرب

سیر مطالعاتی تاریخ فلسفه اسلامی

معرفی کتاب رابطه علم و دین

تقابل تمدن غرب و تمدن اسلامی

تاریخ فلسفه غرب: ایمانوئل کانت

تاریخ و ماهیت فلسفه اسلامی

تاریخ فلسفه اسلامی: جهل بسیط و تفکر فلسفی

عقلانیت و معنویت: تعریف دینانی از عقلانیت و معنویت

سیر مطالعاتی تاریخ فلسفه اسلامی

ردیف	نام کتاب	نویسنده/ مترجم	انتشارات
1	سه حکیم مسلمان	سید حسین نصر/ ترجمه احمد آرام	شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
2	تاریخ فلسفه اسلامی	هانری کربن/ جواد طباطبایی	مینوی خرد
3	تاریخ فلسفه در جهان اسلامی	حنا الفاخوری و خلیل الجر/ ترجمه عبدالمحمد آیتی	شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
4	تاریخ فلسفه در جهان اسلام	میان محمد شریف	مرکز نشر دانشگاهی
5	تاریخ فلسفه ایرانی از آغاز اسلام تا امروز	علی اصغر حلبی	زوار
6	تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی	ذبیح الله صفا	موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران
7	تاریخ حکما و عرفا	منوچهر صدوقی سها	حکمت
8	تاریخ فلسفه اسلامی	سید اسحاق حسینی کوهساری	موسسه انتشارات امیر کبیر، شرکت چاپ و نشر بین الملل
9	تاریخ فلسفه اسلامی	الیور لیمون، سید حسین نصر	حکمت
10	سیر فلسفه در جهان اسلام	ماجد فخری	مرکز نشر دانشگاهی
11	تاریخ فلسفه در اسلام	تی.جی.دبور/ ترجمه عباس شوقی	دانشگاه تهران

سیر مطالعاتی تاریخ فلسفه اسلامی

.

مطالب مرتبط:

سیر مطالعاتی شهید مطهری بخش فلسفه

سیر مطالعاتی تاریخ اسلام

معرفی کتاب: رابطه علم و دین: آیت الله مصباح

تاریخ فلسفه اسلامی: ماهیت و چیستی فلسفه

تاریخ فلسفه اسلامی: جهل بسیط و تفکر فلسفی

اشتراک عرفان هندی و عرفان اسلامی

درباره ماهیت فلسفه اسلامی

ماهیت فلسفه اسلامی

.

.

---

---

غرب شناسی استراتژیک: عصر سوم غرب از زاویه و منظر شناخت و معرفت

غرب شناسی استراتژیک: عصر سوم غرب از زاویه و منظر شناخت (اپیستمولوژی و معرفت شناسی غرب) ::: محوری که ما در غرب شناسی استراتژیک داریم محور فرهنگی است و ذات فرهنگ هم »شناخت « است .تاریخ باستان غرب ، از حیث جغرافیایی و از حیث حکومت ها شفاف نیست و برجسته ترین چیزی که در عهد باستان غرب می شود شناخت ، ابعاد فرهنگی غرب است. (  آن چیزی که می خواهیم به آن بپردازیم،کمی سنگین تر از سایر مسایل است و تا حدود زیادی مسایل فلسفی تمدن غرب را واکاوی و بررسی خواهیم کرد)

مطالب مرتبط:

سیر مطالعاتی تاریخ غرب

غرب شناسی استراتژیک: اسطوره شناسی دکترینال

غرب شناسی: مدرنیته، اومانیسم و سکولاریسم

سیر مطالعاتی غرب شناسی

عصر اسطوره گرایی در غرب

مسئله شناخت در تاریخ فرهنگی تمدن ها

سیر مطالعاتی تاریخ اروپا

ایتالیا در دوره رنسانس

تاریخ فلسفه غرب

تفکیک «باید» از «هست»؛ زوال ارزش ها

 

فیلسوفان مسلمان به «حقوق» و تعریف بنیاد «حق بشر» در علوم اجتماعی چه نگاهی دارند؟

حقوق ذاتی و فطری بشر را نمی توانید به لحاظ فلسفی به درستی تصویر کنید مگر آنکه آن را «الاهی» تفسیر کنید. «حقوق ذاتی لائیک» برای بشر، اثبات شدنی نیست، نمی توانند برهان بیاورند و عاقبت جایی متوقف یا مردد می شوند، چنانچه شده اند.

ماهیت و تاریخ فلسفه اسلامی | معنی و چیستی عقل| عقل و عاقل و معقول در نظر ابن سینا

 

ماهیت و تاریخ فلسفه اسلامی | معنی و چیستی عقل| عقل و عاقل و معقول در نظر ابن سینا: در قرآن مجید ملاک برتری انسان نزد خداوند، پرهیزکاری بوده و اساس رفعت و علو مقام او در علم و آگاهی شناخته شده است. علم و آگاهی از آثار و ثمرات عقل است و بدون فعالیت عقل، وصول به علم و آگاهی امکان پذیر نیست.

ابن سینا همه احکام شرع و دستورات دین را معقول دانسته  و معتقد است این حقایق معقول در کسوت الفاظ و کلمات پوشیده شده و در حدود فهم و مراتب ادراک اشخاص ارائه گشته است. تردیدی نمی توان داشت که که مراتب فهم اشخاص متفاوت بوده و در برخورد با حقایق دینی هر کسی می تواند فقط به اندازه فهم و میزان ادراک خود از آنها بهره مند گردد. باید توجه داشت که مراتب متفاوت یک حقیقت به وحدت آن حقیقت لطمه وارد نمی سازد و یک حقیقت می تواند تجلیات گوناگون داشته باشد.

تاریخ فلسفه اسلامی| درباره ماهیت فلسفه اسلامی| معنی حق و عقل و گفتاری در باب پرسش و تفکر

 

تاریخ فلسفه اسلامی| درباره ماهیت فلسفه اسلامی| معنی حق و عقل و گفتاری در باب پرسش و تفکر: آنجا که پرسش پایان پذیرد، تفکر فلسفی نیز نابود خواهد شد. البته مادام که انسان نتواند از درک بسیط «خود» نسبت به اشیاء فاصله بگیرد با طرح پرسش فلسفی بیگانه خواهد بود. فاصله گرفتن از خود نیز هنگامی میسر می گردد که انسان از نوعی تفرد درونی برخوردار بوده باشد کسی که از درون منفرد نیست در زمره عامه قرار دارد و در زمره عامه قرار گرفتن به معنی این است که انسان قوام وجودی خود را همواره در جمع اشباه و امثال جست و جو می کند و از متمایز بودن خود با دیگر موجودات آگاه نیست.

 

انسان وقتی از عامی بودن خارج می شود که ذهن او جدا از ذهنیت جمعی، آغاز به اندیشیدن کند. فرهنگ پخته و پرورده انسانی از هنگامی پدیدار می گردد که «فرد» آدمی به طور منفک و جدا از ذهنیت جمعی و گروهی، اندیشیدن را آغاز نماید و بر اساس منطق و موازین عقلی به تبیین و توجیه امور می پردازد. قرن های متمادی است که بشر به این مرحله وارد شده و همچنان به راه خود ادامه خواهد داد.

ماهیت فلسفه اسلامی. قیاس شرعی و قیاس عقلی و برهانی و قیاس جدلی و قیاس خطابی

تاریخ فلسفه اسلامی

ماهیت فلسفه اسلامی

قیاس شرعی، قیاس عقلی و برهانی، قیاس جدلی و قیاس خطابی

 

همانگونه که ذکر شد مردم در مقام تصدیق و باور نسبت به امور یکسان و یکنواخت نیستند و هر گروه یا دسته ای به یکی از طریق سه گانه تمایل بیشتری نشان می دهند. شریعت اسلام همانند سایر شرایع آسمانی مردم را به حق و حقیقت دعوت می کند. قیاس برهانی نیز یک نوع تلاش و کوشش عقلی است که در راه اثبات حقیقت به کار گرفته می شود و در این مسئله نمی توان تردید داشت که حقیقت هرگز با حقیقت ضدیت و مخالفت ندارد.

تاریخ و ماهیت فلسفه اسلامی. قیاس عقلی و منطق و برهان

 

تاریخ فلسفه اسلامی| ماهیت فلسفه اسلامی: قیاس عقلی و برهان| از آنچه ذکر شد می توان به این نتیجه رسید که انسان باید بر اساس قیاس عقلی در موجودات جهان هستی به نظر و تامل بپردازد. در این مسئله نیز نمی توان تردید داشت که این نوع نظر یکی از کامل ترین انواع نظر بوده و بهترین انواع قیاس به شمار می آید.

تاریخ فلسفه اسلامی. جهل بسیط و تفکر فلسفی. تفکر فلسفی و تفکر دینی

تاریخ فلسفه اسلامی

جهل بسیط و تفکر فلسفی

تفکر فلسفی و تفکر دینی

 

اگر کسی چنین بیندیشد که توجه به فلسفه و به کار بردن عقل نظری، فضای دین و معارف الهی را تنگ و محدود می کند ناچار باید به این امر نیز اعتراف کند که فلسفه اسلامی معنی معقول و محصلی ندارد. زیرا آنچه فلسفه اسلامی نامیده می شود سرشت و سرنوشتی جدا و منفک از جریان عام فلسفه نداشته و بیرون از کاروان اندیشه و تفکر حرکت نکرده است. اما کسی که میان فلسفه و دین هیچ گونه تضاد و تزاحمی نمی بیند، نه تنها به انکار فلسفه اسلامی مبادرت نمی کند بلکه در کشف معنی و ماهیت آن کوشش فراوان به عمل می آورد. تفکر در امور به منظور کشف حقایق و دریافت ماهیت آنها نه تنها مورد منع و مذمت واقع نشده بلکه در متون اسلامی مورد تایید و تاکید نیز قرار گرفته است.

تاثیر ابن سینا و غزالی بر عقل گرایی و رمانتیسیزم اروپا

علوم اجتماعی و رودربایستی با عقلانیت

تاثیر ابن سینا و غزالی بر عقل گرایی و رمانتیسیزم اروپا

 

سکولاریزه کردن حقوق بشر البته به تدریج صورت گرفت. بنیان های فکر مسیحی و کلیسایی نتوانست و نمی تواند از «حقوق ذاتی و طبیعی» به درستی، حراست نموده و حقوق بشر و عدالت را به سبک دینی، تئوریزه کند. آری تفکیک میان «تفکر دینی» و «حقوق بشر» صورت گرفت، اما به چه قیمتی؟ به قیمت سکولاریزه شدن بنیانِ حقوق. و نتیجه؟ متلاشی شدن «فلسفه حقوق»! و بنابراین، فلسفه سیاست و اقتصاد نیز!!