غرب شناسی | تهاجم فرهنگ رسانه ای غرب

 

غرب شناسی | تهاجم فرهنگ رسانه ای غرب : انتشار فرهنگ و افکار غربی در ابتدا به آسانی صورت نمی گرفت، اما وقتی فرهنگ به فرهنگ رسانه ها تبدیل شد، سراسر روی زمین را فراگرفت. ما از اوایل زمان قاجاریه با اروپا روابط فرهنگی داشته ایم و منور الفکرها در آغاز قرن چهاردهم غرب و فرهنگ غربی را تبلیغ و ترویج می کردند، اما استقبال از رسوم و عادات زندگی غربی دامنه محدود داشت.

 

 میرزا حسین قلی آقا که در زمان فتحعلی شاه برای تحصیل و آموختن فنون نظام به فرانسه اعزام شد، نه فقط مثل افسران فرانسه لباس می پوشید و حرکات و سکنات آنان را تقلید می کرد، بلکه صورتی از ناسیونالیسم را هم با خود آورد. اما در آن زمان، ماده مردمان برای پذیرفتن رسوم و آراء غربی چندان مستعد و قابل نبود. تا زمان جنگ جهانی اول تهاجم فرهنگی به معنی امروزی مطرح نبود. پس از جنگ جهانی اول، اروپا دچار نوعی احساس ضعف و گیجی شد و امریکا در راه غرور افتاد.

 

 

مطالب مرتبط:

شرق و غرب و اسلام: تبادل فرهنگی و تهاجم فرهنگی

سیر مطالعاتی تاریخ غرب

معرفی کتاب: زندگی در عیش مردن در خشی

غرب شناسی: تهاجم فرهنگ رسانه ای غرب 1

ظهور روشنفکری در ایران: روشنفکری چیست؟ 2

تهاجم فرهنگی

غرب شناسی: غرب و خصلت سلطه جویی

غرب شناسی: تبادل و تهاجم فرهنگی

ظهور روشنفکری در ایران: روشنفکری چیست؟ 1

غرب شناسی: تهاجم فرهنگ رسانه ای غرب 1

غرب شناسی

تهاجم فرهنگ رسانه ای غرب 1

 

تهاجم فرهنگی حادثه بزرگی در تاریخ معاصر است و به این جهت به آسانی نمی توان آن را درک کرد. منتها ما معمولا به این دشواری و قصور فهم آگاه نیستیم و چه بسا کسانی خیال کنند که با ترتیب مجالس سخنرانی و نوشتن چند کتاب و رساله و مقاله خطابی و جدلی و استدلالی مشکل را حل می کنند. مصیبت وقتی است که جاهلان بخواهند گره کار را از طریق خشم و هیاهو و بدزبانی و ضرب و شتم بگشایند. پس آیا باید به تهاجم فرهنگی تسلیم شد و هیچ مقاومتی در برابر آن نکرد؟

 

تا ندانیم که تهاجم از کجا آغاز شده و چه هدفی دارد و سلاحش چیست، چگونه می توانیم در برابر آن بایستیم؟ من نگفتم که تهاجم فرهنگی مهم نیست، بلکه سخن این بود که چون این تهاجم جز در موارد خاص دانسته نیست، نسخه علاج قطعی برای آن نمی توان نوشت. با وجود این، نباید پنداشت که غرب در این تهاجم پیروز می شود، این تهاجم در حقیقت آغاز شکست غرب پس از غلبه دویست ساله سودای پیروزی قطعی بر همه چیز و همه جاست.

تهاجم فرهنگی...

تهاجم فرهنگی

 

 

تعاریف بسیار زیادی برای فرهنگ ارائه شده است. اما در یک تعریف کلی می توان گفت که فرهنگ عبارت است: از مجموعه ای از باورها، ارزش ها، آداب و رسوم، اخلاقیات، سنت ها، هنر، مراسمات، نمایش ها، معماری، موسیقی، پوشش، عرف ها و ... . در واقع فرهنگ تمام آن چیزهایی است که یک جامعه در طول زمان تولید می کند چه مادی مثل آثار هنری، خط، موسیقی، بناهای تاریخی و ... ، و چه معنوی مثل عقاید، سنت ها، رسوم و ارزش ها و ... .

.

فرهنگ همچون روح و روان یک کشور می ماند و کوچکترین تغییر و تحولی در آن تغییرات بسیار بنیادی و حیاتی بر روی سیاست، اقتصاد، صنعت، آموزش و پرورش، ارزش های اجتماعی، اخلاقیات و رفتارهای مردم یک کشور می گذارد. لذا امروزه کشورهای مهاجم و استعمارگر سعی می کنند برای تسلط بهتر، سریعتر و عمیق تر بر کشور هدف از امکانات خود برای تغییر فرهنگ آن کشور استفاده کنند. از این نظر در کنار تهاجم نظامی و اقتصادی نوعی از جنگ و هجوم شکل گرفت که آن را تهاجم فرهنگی می گویند.

.

تهاجم فرهنگی زمانی اتفاق می افتد که یک جامعه سعی می کند فرهنگ خود را بر فرهنگ دیگری تحمیل کند، یا آن فرهنگ را تخریب کند، یا آن فرهنگ را تغییر و دگرگون کند. در تهاجم فرهنگی معمولا هجوم به روش نظامی، اقتصادی و سیاسی نیست اما برای تهاجم فرهنگی به یک کشور ممکن است از ابزارهای اقتصادی و سیاسی نیز استفاده بشود. هر چند از اهداف نهایی تهاجم فرهنگی تسلط بر سیاست و اقتصاد یک کشور نیز هست. از آنجایی که امروزه هزینه هجوم نظامی به یک کشور بسیار بالاست به راحتی نمی شود از طریق نظامی بر یک کشور مسلط شد، لذا دولت های مهاجم سعی می کنند ابتدا با تغییر فرهنگ کشور هدف، افکار عمومی آن کشور را بر ضد حکومت و دولتشان تغییر دهند و آنها را نسبت به فرهنگ خود بیگانه کنند. در تهاجم فرهنگی سعی دشمن بر این است که باورها، ارزش های اجتماعی، رفتارها، سنت ها و آداب و رسوم جامعه هدف را تخریب کند یا به نفع خود و در راستای اهدافش تغییر دهد و از این طریق راه را برای تسلط بر آن کشور هموار کند زیرا هنگامی که مردم یک جامعه از فرهنگ خود دور شده باشند یا از آن متنفر باشند و بخواهند آن را تغییر دهند مقاومت در مقابل کشور مهاجم به شدت کاهش می یابد بنابراین راحت تر می توان در یک جنگ بر آنها پیروز شد.

.

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع مجاز است)