فلسفه غرب واکنش سنت گرایان در برابر انقلاب فرانسه
فلسفه غرب
واکنش سنت گرایان در برابر انقلاب فرانسه
از نظر ما انقلاب فرانسه رویدادی تاریخی است؛ می توان علت ها و توسعه و آثار آن را به طرزی بی طرفانه بررسی کرد. پیداست که در آن عصر داوری ها همراه با عواطف شدید و غالبا متاثر از آنها بود. در نظر بسیاری از مردم طبیعتا انقلاب نه تنها به عنوان انقلاب آزادی بخشِ ملی و به سان نیرویی جلوه می کرد که که جان تازه ای در جامعه فرانسه می دمید، بلکه در عین حال به صورت جنبشی به نظر می آمد که می خواست برای سایر ملت ها نیز روشنی و آزادی به ارمغان آورد. البته ممکن بود بر دوره وحشت تاسف بخورند یا شاید با دیده اغماض بدان بنگرند؛ اما آرمان ها انقلاب به عنوان اثبات آزادی انسان و گاه به منزله گسترش دامنه اصلاح دینی به حوزه های سیاسی و اجتماعی که مدتها انتظار آن را داشتند با تایید و استقبال رو به رو شد.
با این حال طبیعتا به همین نسبت کسان دیگری بودند که انقلاب به نظر آنها به منزله رویداد مصیبت باری بود که تهدیدی برای مبانی جامعه بود: فردگراییِ هرج و مرج طلبانه را جانشین ثبات اجتماعی ساخت، ویرانگرِ لاقید سنت های فرانسه بود و بنیاد دینی اخلاق، آموزش و همبستگی اجتماعی را طرد کرد. پیداست که انگیزه های خودخواهانه تا اندازه زیادی ممکن بود پشتیبان دشمنی با انقلاب باشد؛ اما اگر چنین بود می توانست دشمنی را تقویت کند. و همانطور که آرمانگرایی می توانست تقویت کننده جبهه انقلاب باشد، پس امکان داشت با روحیه انقلابی، که به خصلت ویرانگر و بی دینانه خود اعتماد صادقانه ای ابراز می داشت، ضدیتی وجود داشته باشد.
کسانی که به سنت گرا موسوم شده اند، در عرصه فلسفی ضدیت اندیشیده ای با انقلاب نشان دادند. موافقان و مخالفان انقلاب هر دو تمایل داشتند که انقلاب را به سان ثمره روشنگری بینگارند، هرچند که ارزیابی هایشان از روشنگری و نگرششان درباره روشنگری به وضوح اختلاف بارز داشت. البته رد کردن سنت گرایان به عنوان واپسگرایانِ افسوسگین به حال گذشته و غافل از حرکت تاریخ کار ساده ای است. اما اگر چه ممکن است آنها از جهات خاصی کوته بین بوده باشند، نویسندگان برجسته و موثری بوده اند و با توجه به تفکر فرانسوی در نخستین دهه های سده نوزدهم بسادگی نمی توان آنها را نادیده گرفت.
اسرافیل: تاریخ فلسفه: فردریک چارلز کاپلستون
