رسالت و نبوت در نظر آخوند زاده
رسالت و نبوت در نظر آخوند زاده
رسالت و نبوت در نظر آخوند زاده، کار و صنعتی بشری است. در «تقریرات» ملکم آمده بود که همه انبیا مردمان زیرک و ریاست طلب بوده اند که ادیان را به جهت نیل به مقاصد دنیوی شان تاسیس نمودند. بر این اساس در فکر او بنیاد رسالت و نبوت نیز موهوم است. برای اثبات این نظر و نفی رسالت و نبوت، آخوند زاده در «مکتوبات کمال الدوله» می آورد:
«آیا بر پروردگار لازم است پیغمبری بفرستد و مخلوق خود را به هدایت دلالت بکند؟ نه خیر هیچ لازم نیست. مگر نمی دانی هدایت و ضلالت، حق پرستی و بت پرستی در نظر او علی السویه است؟ باید دانسته باشی که سرزمین و ینگه دنیا در ادوار تاریخ در آن طرف آب مانده بود و کرور کرور خلق مثل من و تو، از نوع بشر، در بیشه ها مانند حیوانات وحشی برهنه و عریان می گشتند. به هیچ وجه اعتنا نداشت که برای ایشان پیغمبری بفرستد. از کشف و تسخیر ینگی دنیا چند قرنی بیش نمی گذرد. حال مردم آن دیار در علوم و صنایع به اصل دنیای کهنه تفوق به هم رسانیده اند» (مکتوبات، ص 137- 138)
با وجود این او می پذیرد که:
«در عصر قدیم وضع عالم به طور دیگر بوده. علوم مذکوره ترقی نداشت و فیلسوفان حمیده اخلاق به جهت ارائت خیر و شرّ مردم مدعای خودشان را به واسطه براهین عقلیه به ایشان اثبات نمی توانستند کرد، ناچار به مقتضای طبایع مردم، خودشان را به لقب پیغمبری برگزیده صانع نامیده، به خودشان اسناد معجزه داده اند و بدین وسیله مردم را به امر و نهی خودشان تابع کرده، مدعای خودشان را به ایشان حالی نموده اند» (مکتوبات، ص 163)
مطالب آخوند زاده در اینجا به قدری بی پایه و پریشان است که نیاز به پاسخ ندارد. او خود را محتاج استدلال نمی بیند و به طور سطحی مشهورات منوالفکران را در باب انبیا تکرار کرده است.
منبع: سیر تفکر معاصر جلد سوم: محمد مدد پور
(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع مجاز است)
