ایران و امریکا: تاریخچه روابط ایران و امریکا 1

ایران و امریکا

تاریخچه روابط ایران و امریکا 1

 

روابط ایران و ایالات متحده از آغاز تاکنون سه دوره مشخص را پشت سر گذاشته که هر یک از این دوره ها، با وجود فراز و نشیب های جزئی، دارای شاخص ها و متغیرهای ثابتی نیز بوده که با ورود به دوره بعدی دگرگون شده است. این سه دوره را می توان تحت سه عنوان طبقه بندی کرد:

 

1. دوره حضور نامحسوس امریکا در ایران
2. دوره روابط سلطه گرانه بین امریکا و ایران
3. دوره تیرگی روابط میان دو کشور

 

در هر یک از این دوره ها، روابط دو کشور تحت تاثیر چند متغیر اصلی بوده که همواره در شکل و کیفیت روابط اثر داشته است. این متغیرها عبارتند از:

 

1. اوضاع داخلی ایران
2. اوضاع داخلی امریکا
3. نقش ایران در سیاست های جهانی
4. موقعیت امریکا در سیاست های جهانی
5. نقش ابرقدرت های موازنه دهنده

 

در میان متغیرهای مزبور، دو عامل، تاثیر گذاری بیشتری داشته اند: اول اوضاع داخلی ایران و دوم نقش ابرقدرت موازنه دهنده که به کیفیت روابط شکل می داده است.

بنابراین از ابتدای برقراری رابطه، عواملی چون بافت داخلی ایران، مسائل آن و موقعیت این کشور در سیاست های جهانی قرن نوزدهم بر روابط سیاسی (دیپلماتیک) امریکا با ایران، تاثیر داشته است. در واقع، دوره های سه گانه مزبور همگی تحت الشعاع متغیرهای یاد شده و با توجه به دگرگونی های پیش آمده شکل گرفته و هر یک دارای ویژگی های خاص خود است.

 

اسرافیل: ایران و امریکا: گذشته، حال و آینده: مقصود رنجبر