انسان 250 ساله 1

انسان 250 ساله

1

 

غربت ائمه (ع) به دوران زندگی این بزرگواران منتهی نشد، بلکه در طول قرن ها عدم توجه به ابعاد مهم و شاید اصلی از زندگی این بزرگواران، غربت تاریخی آنها را استمرار بخشید. یقینا کتاب ها و نوشته در طول این قرون، از ارزش بی نظیری برخوردارند، زیرا توانسته اند مجموعه ای از روایاتی را که در باب زندگی این بزرگواران هست، برای آیندگان یادگار بگذارند. لکن عنصرِ «مبارزه سیاسیِ حادّ»، که خطِ ممتد زندگی ائمه هدی (ع) را در طول 250 سال تشکیل می دهد، در لا به لای روایات و احادیث و شرح حال های ناظر به جنبه های عملی و معنوی گم شده.

 

زندگی ائمه (ع) را ما باید به عنوان درس و اسوه فرا بگیریم، نه فقط به عنوان خاطره های شکوهمند و ارزنده؛ و این بدون توجه به روش و منشِ سیاسی این بزرگواران ، ممکن نیست. بنده شخصا علاقه ای به این بُعد و جانب از زندگی ائمه (ع) پیدا کردم، و بد نیست این را عرض کنم که اول بار این فکر برای بنده در سال 1350 و در دوران محنت بارِ یک امتحان و ابتلای دشوار پیدا شد. اگر چه قبل از آن به ائمه به صورتِ مبارزان بزرگی که در راه اِعلای کلمه توحید و استقرار حکومت الهی فداکاری می کردند توجه داشتم، اما نکته ای که در آن برهه ناگهان برای من روشن شد، این بود که زندگی این بزرگواران ، علی رغم تفاوت ظاهری – که بعضی، حتی میان برخی از بخش های این زندگی احساس تناقض کردند- در مجموع یک حرکت مستمر و طولانی است، که از سال دهم، یازدهم هجرت شروع می شود و 250 سال ادامه پیدا می کند و به سال دویست و شصت – که سال شروع غیبت صغری است- در زندگی ائمه خاتمه پیدا می کند.

 

این بزرگواران یک واحدند، یک شخصیتند، شک نمی شود کرد که هدف و جهت آنها یکی است. پس ما به جای اینکه بیاییم زندگی امام حسن مجتبی (ع) را جدا و زندگی امام حسین (ع) را جدا و زندگی امام سجاد (ع) را جدا تحلیل کنیم – تا احیانا در دام این اشتباه خطرناک بیفتیم که سیره این سه امام به خاطر اختلاف ظاهری با هم متعارض و مخالف اند- باید یک انسانی را فرض کنیم که 250 سال عمر کرده، و در سال یازدهم هجرت قدم در یک راهی گذاشته و تا سال دویست و شصت هجری این راه را طی کرده.

 

تمام حرکات این انسان بزرگ و معصوم با این دید قابل فهم و قابل توجیه خواهد بود. هر انسانی که از عقل و حکمت برخوردار باشد- ولو نه از عصمت- در یک حرکت بلند مدت، تاکتیک ها و اختیارهای موضعی خواهد داشت. گاهی ممکن است لازم بداند تند حرکت کند و گاهی کُند، گاهی حتی ممکن است به عقب نشینی حکیمانه دست بزند، اما همان عقب نشینی هم از نظر کسانی که علم و حکمت و هدف داری او را می دانند، یک حرکت رو به جلو محسوب می شود.

 

با این دید زندگی امیرالمومنین با زندگی امام مجتبی با زندگی حضرت ابی عبدالله با زندگی هشت امام دیگر – تا سال دویست و شصت- یک حرکت مستمر است. این را بنده در آن سال متوجه شدم و با این دید وارد زندگی آنها شدم، یک بار دیگر نگاه کردم و هرچه پیش رفتم این فکر تایید شد. توجه به این که زندگی مستمر این عزیزان معصوم و بزرگوار- از اهل بیت رسول خدا- با یک جهت گیری سیاسی همراه است، قابل این است که به عنوانِ یک فصل جداگانه، مورد عنایت قرار بگیرد، و بنده به این مطلب خواهد پرداخت؛ اِن شاءالله مایلم این جمله را قدری با شرح و تفصیل عرض کنم.

 

نکات:

 

« مبارزه سیاسیِ حادّ»؛ عنصر گم شده در زندگی ائمه

زندگی ائمه علی رغم تفاوت های ظاهری، در حقیقت، زندگی مستمر یک انسان 250 ساله است.

 

انسان 250 ساله