علم و تکنولوژی و توسعه | تکنیک و تاریخ
علم و تکنولوژی و توسعه | تکنیک و تاریخ: کسی در پیوستگی و ربط ذاتی علم جدید و تکنولوژی تردید ندارد. معمولا گمان می کنند تکنیک و تکنولوژی تابعی از پژوهش های علمی است و به عبارت دیگر، تلقی شایع این است که ابتدا علم جدید به وجود آمده و تکنولوژی را بر طبق آورده ها و نتایج پژوهش های علمی پدید آورده اند. اتفاقا این تلقی شایع درست است و ظاهرترین دلیل آن این است که مراکز صنعتی و تکنولوژی بزرگ جهان مبالغ گزافی را صرف پژوهش می کنند.
این مطلب چندان واضح است که دلیل نمی خواهد، زیرا اگر بستگی علم و تکنیک به یکدیگر تصدیق شود بسیار دشوار است که بپذیریم علم تابع تکنولوژی است. و در پی آن می آید، اما اگر بگویند که تکنولوژی کاربرد علم است فهم عادی ما آن را می پذیرد. ولی این علمی که تکنولوژی کاربرد آن است از کجا آمده و قوام آن به چیست؟ آیا بشر اروپایی در زمانی، مثلا در آغاز رنسانس یا در قرن هجدهم، به فکر افتاده است علمی را بنیاد کند که از آن فواید علمی بی واسطه عاید شود؟
اگر چنین باشد، نمی دانیم چرا پیش از آن و در جایی دیگر از جهان چنین سودایی پیدا نشده بود. چرا یونانیان به این فکر نیفتادند و مسلمانان با این همه تحقیقاتی که در طب و کیمیا و داروسازی داشتند به تکنولوژی جدید دست نیافتند؟ اگر بگویند علم می بایست به مرحله ای از کمال خود برسد تا علم پایه تکنولوژی باشد، در حقیقت تکنولوژی را غایت و کمال علم گرفته اند و چنانکه می دانیم غایت هرچیز بر آن چیز مقدم است. حتی اگر به این معانی کاری نداشته باشیم، قبول این معنی که بشر قصد و اراده کرده است که علمی پدید آورد که با آن بتواند طبیعت و موجودات را مسخر کند و با تصرف در موجودات وسایلی برای بهبود زندگی خویش بسازد تکنیک را در نظر داشته است و دیگر نمی توان گفت که تکنولوژی قائم به علم است، بلکه درست برعکس، باید گفت علم به وجود آمده است تا با آن بتوان نیروهای موجود در طبیعت را مهار کرد و آنها را مورد بهره برداری قرار داد.
سرباز عقل: درباره علم: رضا داوری اردکانی // علم و تکنولوژی و توسعه | تکنیک و تاریخ