غرب شناسی: ناتوی فرهنگی: خاستگاه ها و علل روی آوردن نظام سلطه به ناتوی فرهنگی (قسمت اول)

غرب شناسی

ناتوی فرهنگی

خاستگاه ها و علل روی آوردن نظام سلطه به ناتوی فرهنگی

(قسمت اول)

 

طراحی راهبردهای تهاجم چندگانه «نظامی، تسلیحاتی» (تهاجم سخت) و «اقتصادی، سیاسی، اطلاعاتی» (تهاجم نیمه سخت) و «فرهنگی» (تهاجم نرم) در مواجه با جهان و به ویژه مسلمانان همواره در دستور کار نظام سلطه قرار داشته است. با این تفاوت که گاهی در برهه های تاریخی خاص مانند دوران جنگ سرد وجه راهبرد تهاجم سخت بر سایر وجوه برتری داشته است و گاهی با رشد آگاهی در بین ملت ها و گرایش به اسلام و نگرانی نظام سلطه از قدرت اسلام در منطقه غرب آسیا، به ناچار نومحافظه کاران امریکا راهبرد خود را با رویکرد توامان «نظامی و فرهنگی» طراحی کردند و به مرحله اجرا گذاشتند.

 

هر قدر بیداری اسلامی در جهان و به خصوص در میان مسلمانان تقویت شده است، آنان تلاش نموده اند تهاجم نرم و فرهنگی را توسعه و تعمیق بخشند و لبه تیغ راهبردهای خود را (ناتو) از بعد سخت به بعد نرم (ناتوی فرهنگی) تغییر جهت گیری دهند.

 

راهبرد نظام سلطه در استحاله فرهنگی: ناتوی فرهنگی

 

نظام سلطه برای هموار سازی مسیر حرکت خود، استحاله فرهنگ ملت ها و نهادینه سازی نظام لیبرال دموکراسی در جهان به عنوان یک نظام برتر و ارجح بودن آن بر سایر نظام های فرهنگی، سیاسی و تمدنی جهان  به ویژه دین مبین اسلام و تمدن اسلامی، عملیات روانی گسترده ای را آغاز و تلاش هایی همه جانبه را اجرا نمود.

 

یکی از این اقدام ها تلاش برای تئوریزه سازی جهان شمولی ایده نظام لیبرال دموکراسی بود. طرح نظریه هایی مانند نظریه پایان تاریخ فوکویاما که پس از حذف سوسیالیسم از معادلات سیاسی تلاش نمود لیبرال دموکراسی را به عنوان مدینه فاضله و حکومت مطلوب وآخرین مرحله فرایندی تکامل حرکت انسان و سرنوشت حتمی بشر ارائه کند و زمینه پذیرش آن را در جهان امروز فراهم نماید و در حقیقت زمینه برتری تمدن غربی را بر دیگر تمدن ها مورد توجه قرار دهد و نیز نظریه دهکده جهانی مک لوهان که جهان را به مثابه یک دهکده و کدخدای آن را نظام سلطه معرفی کرد که از قدرت فناوری، نظامی و اقتصادی و اطلاعاتی برتر برخوردار است.

 

مبانی چنین نظریه هایی، نگرانی غرب از ماهیت غنی و پیش رونده فرهنگ و تمدن اسلامی است؛ تا جایی که دانیال پاتیس اندیشمند غربی در این باره بیان داشت:

 

«اسلام یک تهدید همه جانبه است که همه ارکان تمدن غرب را به چالش کشیده است. در برابر دینی که برای همه اشکال زندگی بشر از لحظه تولد تا پس از مرگ برنامه دارد، چه تدبیری می توان اندیشید؟»

 

نویسنده: داوود میر محمدی

 

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع مجاز است)