غرب شناسی: امریکا شناسی: تاریخ و تمدن امریکا: یک تمدن جدید؟ (قسمت هشتم)

غرب شناسی

امریکا شناسی: تاریخ و تمدن امریکا: یک تمدن جدید؟ (قسمت هشتم)

 

 

پرسش مهم این است که آیا تمدن جدیدی که به نام تمدن امریکا یا امریکایی ایجاد شده، مستقل بوده و یا از همان تمدن و سرمایه داری غرب که در اروپا به وجود آمد، سرچشمه می گیرد؟ آیا امکان تفکیک تمدن امریکا از تمدن صنعتی غرب- که نتیجه انقلاب صنعتی بود- وجود دارد؟

 

گروهی از جامعه شناسان و حقوق دانان سیاسی از وجود یک نظام جهانی ویژه کاپیتالیسم یا سرمایه داری صحبت می کنند که خود در مرکز بوده و بسیاری از کشورها را در حاشیه قرار می دهد. بر اساس این نظریه، این نظام جهانی از قرن شانزدهم در حال تشکیل بوده و امروز به نام نظام کاپیتالیسم یا سرمایه داری بزرگ تجلی می کند و امریکا در راس آن قرار دارد. برخی از دانشمندان علوم بین الملل نیز از چندین نظام جهانی در گذشته و حتی حال یاد می کنند و در ارائه نظریه های خود از تمدن های مختلف نام می برند و ادعا دارند که این گونه نظام ها در روزگاران کهن و ادوار باستانی نیز وجود داشته اند.

 

گروه نخست، نظام سرمایه داری و تمدن آن را در سرمایه می بینند و عقیده دارند که این شبکه نظام جهانی، نه با مرزها و سرزمین ها، بلکه با مبادله وسیله تولید و تجارت، پول ارتباط دارد. از این جهت نظام جهانی امروز که امریکا مرکز آن است، یک تمدن جهانی مستقل از زمان و مکان بوده و ویژگی خود را به صورت یک نظام مستقل از نظام های ملی، کشوری و حتی بین المللی و منطقه ای حفظ کرده است. به اعتقاد گروه دوم، نظام جهانی سرمایه داری و اقتصاد، تنها متعلق به چهار قرن گذشته و کشورهای غربی نیست و نظام جهانی قبل از قرن شانزدهم، یک نظام جهانی تجارت و اقتصاد بوده است که بین قرن های سیزدهم و چهاردهم میلادی در دنیا وجود داشت و از اروپا تا چین گسترش یافته بود و کشورهای اسلامی، خاورمیانه و منطقه مدیترانه از مراکز مهم آن نظام محسوب می شدند. برای این عده، تقسیم دنیا، از جمله امریکا، به مراکز اقتصادی فعال و سلطه گرا یک پدیده تاریخی است که به مدت پنج هزار سال ادامه داشته است.

 

اگر تمدن را به معنای وسیعی که از آن استفاده می شود و نه معنای پیشرفت و ترقی در علم، هنر و فرهنگ به کار بریم، باید از اقتصاد و سیاست نیز صحبت کنیم.  سازمان های سیاسی و اقتصادی، گوشه ای از تمدن های گذشته و امروزی هستند. یکی از ویژگی های مهم دنیای امروز این است که افراد، در نتیجه ارتباطات و اطلاعات و زیرساخت های فناوری جدید، در مظاهر تمدن های مختلف غوطه ور شده اند و ادامه برخورد و تلفیق این تمدن ها، تناقض های بسیاری در افراد و جوامع به وجود آورده است. برای مثال برخی از اقتصاددانان از تمدن بازرگانی و معامله هایی صحبت می کنند که بر اثر جهانی شدن اقتصاد تشدید یافته است. مدیران و کارکنان شرکت های بزرگ تجاری و بین المللی و در راس آن امریکایی ها- که در سطح منطقه ای و جهانی مشغول به کار هستند- به میزان زیادی جذب این نوع تمدن تجاری و مصرفی و اصول آن شده اند و گرچه خود از تمدن های مختلف هستند، ولی این نوع تمدن و مدیریت جدید اقتصادی و مالی لایه ی ویژه ای در اشتراک های جمعی آنها ایجاد کرده است.

 

جمله معروف «وقت طلاست» در غرب و برداشت امریکایی آن «وقت پول است» شاید انعکاس دهنده این دیدگاه های اقتصادی به تمدن امروزی باشد، اما بی تردید مسائل امروزی تمدن بشر، از جمله تمدن امریکا را نمی توان با روش های اقتصادی و سیاسی حل کرد.

 

منبع: مولانا، حمید. امریکا شناسی: فراز و فرود یک امپراتوری. موسسه انتشارات امیر کبیر، چاپ دوم، 1390، ص 50

 

کلمات کلیدی: اسرافیل، امریکا، امریکا شناسی، غرب، غرب شناسی؛ مذهب امریکایی شدن، دین و مذهب امریکا، ملی گرایی در امریکا، امپریالیسم و سرمایه داری در امریکا، ایدئولوژی امریکا، نیروی دریایی امریکا، قدرت نظامی امریکا، ارتش امریکا، اقتصاد امریکا، اقیانوس آرام، امریکای لاتین، آسیا، ژاپن، تمدن صنعتی امریکا، جنگ های داخلی امریکا، امنیت ملی امریکا، ویلیام شکسپیر، اسطوره های امریکا، ایالات متحده امریکا، جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم، نظم نوین جهانی، آزادی در امریکا، آزادی روابط جنسی در امریکا، روابط جنسی در امریکا، کشور امریکا، جمعیت امریکا، کلاهک های هسته ای امریکا، رویای امریکا، سبک زندگی امریکایی، درامد امریکایی ها، جامعه شناسان امریکا، کاپیتالیسم یا سرمایه داری، نظام جهانی، مهاجرت به امریکا، اروپا، چین، خاورمیانه، کشورهای اسلامی، مدیترانه، فرهنگ امریکا، سازمان های اطلاعاتی امریکا

 

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)