واقعیت تکنیک از نظر فروید

واقعیت تکنیک از نظر فروید

.

سرباز عقل: از اینکه علم توانسته است عمر متوسط ما را زیادتر کند چه سود، وقتی که محتوای زندگی ما سراسر از غم و ناهنجاری و اندوه تشکیل شده است، به طوری که به مرگ برای نجات خود خوش آمد بگوییم.

.

از رهگذر برآورد هزینه های پیشرفت صنعتی و خسارت هایی که از این طریق گریبان ما را می گیرد، فروید به این نتیجه دردناک و کسل کننده می رسد که اختراعات ما چیزی نیست جز وسیله ای تکامل یافته برای رسیدن به هدفی تکامل نیافته.

.

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «سرباز عقل» فقط با ذکر منبع مجاز است)

وسیله ها به زندگی ما هدف می دهند

وسیله ها به زندگی ما هدف می دهند

.

.

سرباز عقل: وسیله هنگامی وسیله است که آن را در رابطه با هدفی تعریف کنیم. آنگاه وسیله ها در تعریف هدف ها دخالت می کنند. هنگامی که انسان واجد وسایل تازه شد، لزوماً واجد اهداف تازه هم می شود. همیشه هدف ها نیستند که ما را به ساختن وسیله ها فرمان می دهند و راهنمایی می کنند؛ گاهی وجود وسایل، اهداف تازه ای را برای ما پدید می آورند. چنین نیست که همواره زندگی ما به وسایل شکل بدهد، بلکه گاه وسایل به زندگانی ما شکل می دهد و ما به تناسب آنها نوع روابط انسانی و نوع رابطه خود را با طبیعت تنظیم می کنیم. ما امروز تکنیک را چنان به زندگی خود راه داده ایم که تصورِ نبودن و نداشتن آن ناممکن شده است.

.

به میدان آمدن وسیله ها، یک تغییر روان شناختی در ما پدید آورده و به طور کلی نگاه ما را به عالم عوض کرده است. امروز کمتر کسی است که به دنیا نگاه ابزاری نکند؛ در حالی که گذشتگان چنین نگاهی را به دنیا نداشتند.

.

منبع: سروش، عبدالکریم و دیگران. سنت و سکولاریسم. انتشارات صراط. تهران. چاپ پنجم 1388 ص 41

ملاحظاتی در باب تکنیک

ملاحظاتی در باب تکنیک

.

.

.

سرباز عقل: خطر این است که ما از وجهه نظر تکنیک به همه چیز نگاه می کنیم و عالم و آدم در نظرمان به عنوان انرژی و منبع انرژی جلوه می کند. تکنیک یک امر عارضی در زندگی دوران تجدد نیست و حتی اگر وسیله هم باشد بشر را به دنبال خود می کشد. حتی خواست و اراده بشر هم به حکم تکنیک تعین پیدا می کند.

.

ما نمی توانیم از توسعه تکنیک رو بگردانیم و علم تکنولوژیک را رها کنیم، بلکه برای رسیدن به درجات عالی علم لازم است که از علم زدگی و تکنیک زدگی رها شویم. یعنی کسانی که چاره همه کارها و درمان تمام دردهای خود را در تکنیک می جویند و تمام امید خود را به آن بسته اند راه به جایی نمی برند. بشر هنوز نسبت خود را با تکنیک نمی داند و نمی شناسد. تکنیک ماشین نیست، بلکه تلقی تمام موجودات به عنوان خزانه نیرو و ماده تصرف است. محاسبات این خزانه اکنون با ماشین های پیچیده الکترونیک صورت می گیرد.

.

می گویند تکنیک کارها را بسیار آسان کرده است. این درست است، اما درست تر این بود که می گفتند کارها همه کار تکنیک است. حتی اراده دانستن و روح علمی نیز که از آن به عنوان ضامن پیشرفت علم یاد می شود دیگر ناظر به دانش نظری محض نیست بلکه وجه و جلوه نظری روح تکنیک است. یعنی علم جدید اگر چه در ظاهر نسبت به تکنولوژی تقدم دارد، در حقیقت مسبوق به آن است.

.

ما نمی توانیم تکنیک را به هر صورت که بخواهیم در آوریم یا آن را کوچک و بزرگ کنیم، مگر اینکه انقلابی در تفکر و در ما و در جهان پدید آید.

.

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «سرباز عقل» فقط با ذکر منبع مجاز است)

 

«دانایی در عصر اطلاعات» ، «ارتباط در عصر ارتباطات»

.

.

.

دانایی در عصر اطلاعات | ارتباط در عصر ارتباطات | سرباز عقل: «درباره فواید «انفجار اطلاعات» و «عصر ارتباطات»، حرف های فراوانی زده شده است و همچنان می شود. اما این بعد از پیشرفت بشری نیز، با ناکامی و تبعات خرد کننده ویژه خود رو به رو بوده است. کثرت اطاعات و افزایش رسانه ها و بالارفتن سرانه کاغذ، به هیچ وجه منتج به انسانی داناتر، خردمند تر و صالح تر نشده است. کسانی این عبارت را که «آب، آب همه جا، قطره ای برای نوشیدن هیچ کجا»، استعاره ای مناسب برای بیان وضعیت عصر ارتباطات دانسته اند. وفور و سهولت ارتباطات حتی منتج به ارتباطات عاطفی و انسانی بیشتر بین آدمها هم نبوده است.»

.

 

مطالب پیشنهادی:

دین و دنیا

تکنوپولی: تسلیم فرهنگ به تکنولوژی

تحریم خود بزرگ بینی

انقلاب و استقرار- فرهنگ و تمدن

غرب: غرب شناسی: تکنولوژی و اندیشه تکامل

.

غرب: غرب شناسی: تکنولوژی و اندیشه تکامل

.

غرب | غرب شناسی | تکنولوژی و اندیشه تکامل | سرباز عقل: امروز آن چنان که سیدنی پولارد در مقدمه کتاب گفته است، اندیشه ترقی را مذهب جدید یا جانشین جدید مذهب می نامند و او اذعان دارد که این نام گذاری چندان بی دلیل نیست. اگر غایت و آرمان بشر «تمتع بیشتر از حیات دنیایی با هر قیمتِ ممکن» باشد، پر روشن است که تکنولوژی، محصول معجزه آسای علوم جدید، حلال همه مشکلات خواهد شد. تکنولوژی خواهد توانست که غلبه بشر را بر طبیعت و محیط خویش تحقق بخشد و ابزار و روش های تولید را به مرزی از پیشرفت برساند که انسان حتی مقتدرتر از خدایان یونان باستان و مرفه تر از تمدن باستانی روم و یونان زندگی کند.

.

معنای تکامل و تعالی تدریجی انسان در معارف ما با آنچه که غربی ها در باب ترقی دترمینیستی بشر می گویند زمین تا آسمان متفاوت است. تکامل و تعالی برای ما اصالتاً یک اعتلای معنوی است که لاجرم دارای آثار و برکات دنیایی نیز هست. ما نیز نوعی تعالی که ماشی از حرکت جوهریه است برای انسان قائل هستیم، اما این صیرورتِ تکاملی هرگز یک سیر خطی مستقیم و بی وقفه را در جهت تمتع هر چه بیشتر از حیات دنیایی طی نمی کند.

 

 

مطالب پیشنهادی:

زوال زندگی

دین و دنیا

تکنوپولی: تسلیم فرهنگ به تکنولوژی

تحریم خود بزرگ بینی

انقلاب و استقرار- فرهنگ و تمدن