ایمانوئل کانت | تاریخ فلسفه غرب | زندگی و تحصیلات کانت

 

ایمانوئل کانت | تاریخ فلسفه غرب | زندگی و تحصیلات کانت: امانوئل کانت در 22 آوریل سال 1724 میلادی در شهر کونیگسبرگ متولد شد. پدر او مردی سراج بود. کانت هم در اوان کودکی در خانه پدرش و هم در مدرسه فردریش، که از سال 1732 تا 1740 میلادی در آن تحصیل می کرد، بنا به طریقه فرقه مذهبی خاصی که غلو در پرهیزکاری و تقدس داشتند بار آمد و در تمام مدت عمر صفات حسنه این متقدسین با خلوص نیت مورد توجه او بوده است. ولی البته در برابر مناسک و آداب مذهبی که در مدرسه مجبور به رعایت آنها بود عکس العمل حادی از خود نشان می داد. کانت ضمن سایر دروس رسمی مدرسه زبان لاتینی را به خوبی آموخت.

ماهیت و تاریخ فلسفه اسلامی | معنی و چیستی عقل| عقل و عاقل و معقول در نظر ابن سینا

 

ماهیت و تاریخ فلسفه اسلامی | معنی و چیستی عقل| عقل و عاقل و معقول در نظر ابن سینا: در قرآن مجید ملاک برتری انسان نزد خداوند، پرهیزکاری بوده و اساس رفعت و علو مقام او در علم و آگاهی شناخته شده است. علم و آگاهی از آثار و ثمرات عقل است و بدون فعالیت عقل، وصول به علم و آگاهی امکان پذیر نیست.

ابن سینا همه احکام شرع و دستورات دین را معقول دانسته  و معتقد است این حقایق معقول در کسوت الفاظ و کلمات پوشیده شده و در حدود فهم و مراتب ادراک اشخاص ارائه گشته است. تردیدی نمی توان داشت که که مراتب فهم اشخاص متفاوت بوده و در برخورد با حقایق دینی هر کسی می تواند فقط به اندازه فهم و میزان ادراک خود از آنها بهره مند گردد. باید توجه داشت که مراتب متفاوت یک حقیقت به وحدت آن حقیقت لطمه وارد نمی سازد و یک حقیقت می تواند تجلیات گوناگون داشته باشد.

علوم اجتماعی و رودربایستی با عقلانیت | بنیادگرا باشیم و از بنیادها بپرسیم

 

علوم اجتماعی و رودربایستی با عقلانیت | بنیادگرا باشیم و از بنیادها بپرسیم: باید آشکارا از ایشان پرسید فلسفه حقوق طبیعی که الاهی و دینی بود چرا و چگونه سکولاریزه شد؟ حقوق ذاتی و مساوات همه افراد بشر در برابر قانون و شعار برابری، چگونه به شعار رقابت آزاد تبدیل گشت؟ و شعار آزادی با چه شُعبده بازی به جای برابری و حقوق ذاتی بشر که شامل آزادی هم بود، نشست؟ و سپس آزادی از استبداد چگونه به آزادی از اخلاق و دین و عدالت، انجامید؟ گفتمان آزادی از استبداد پیشین، و از حکومت های فئودالی و کلیسا ، چگونه با آزادی از قید منطق و اخلاق و مذهب و عدالت، منجر شد؟

واکنش فیلسوفان سنت‌گرا به انقلاب فرانسه| فلسفه سنت‌گرا و کلیسا

 

واکنش فیلسوفان سنت‌گرا به انقلاب فرانسه| فلسفه سنت‌گرا و کلیسا: در بادی امر ممکن است به نظر برسد که سنت گرایی در معنای فنی کلمه با انتقاداش بر فلسفه روشنگری، تاکیدش بر وحی الهی، و گرایشش به حکومت مطلقه پاپ مورد قبول کامل مرجعیت کلیسایی بوده است. اما گرچه گرایش های این طرفداری طبعا خوشایند رم بود، فلسفه سنت گرا محکومیت های کلیسا را نصیب خود کرد. حمله کردن به فلسفه های گوناگون سده هیجدهم بر اساس اینکه اصول آنها موجه نبوده یا استدلال های آنها درست نبوده است، مقبول و در واقع عملی ستایش آمیز بود. اما حمله کردن به تفکر روشنگری بر این اساس که عقل انسان نمی تواند به حقیقت قطعی برسد مطلب به کلی متفاوتی بود.

نیچه در مقام متفکر مابعدالطبیعه | درباره اراده معطوف به قدرت| فلسفه نیچه و مسیحیت

 

نیچه در مقام متفکر مابعدالطبیعه| درباره اراده معطوف به قدرت| فلسفه نیچه و مسیحیت: نام اراده معطوف به قدرت باید عنوان اثر فلسفی تفکری باشد که می گوید: هر موجودی در اصل اراده معطوف به قدرت است. وظیفه این درس گفتار فلسفی روشن ساختن موضع بنیادی ای است که در آن نیچه پرسش هدایت گر تفکر غرب را آشکار کرده و به آن پاسخ می دهد. این روشن گری لازم است تا مقدمات رویارویی با نیچه (فلسفه نیچه) فراهم آید. اگر در تفکر نیچه (فلسفه نیچه) سنت پیشین تفکر غربی از جنبه ای تعیین کننده فراگرد آمده و کامل شده باشد، در آن صورت رویارویی با نیچه رویارویی با تفکر پیشین غربی است.

تاریخ فلسفه اسلامی| درباره ماهیت فلسفه اسلامی| معنی حق و عقل و گفتاری در باب پرسش و تفکر

 

تاریخ فلسفه اسلامی| درباره ماهیت فلسفه اسلامی| معنی حق و عقل و گفتاری در باب پرسش و تفکر: آنجا که پرسش پایان پذیرد، تفکر فلسفی نیز نابود خواهد شد. البته مادام که انسان نتواند از درک بسیط «خود» نسبت به اشیاء فاصله بگیرد با طرح پرسش فلسفی بیگانه خواهد بود. فاصله گرفتن از خود نیز هنگامی میسر می گردد که انسان از نوعی تفرد درونی برخوردار بوده باشد کسی که از درون منفرد نیست در زمره عامه قرار دارد و در زمره عامه قرار گرفتن به معنی این است که انسان قوام وجودی خود را همواره در جمع اشباه و امثال جست و جو می کند و از متمایز بودن خود با دیگر موجودات آگاه نیست.

 

انسان وقتی از عامی بودن خارج می شود که ذهن او جدا از ذهنیت جمعی، آغاز به اندیشیدن کند. فرهنگ پخته و پرورده انسانی از هنگامی پدیدار می گردد که «فرد» آدمی به طور منفک و جدا از ذهنیت جمعی و گروهی، اندیشیدن را آغاز نماید و بر اساس منطق و موازین عقلی به تبیین و توجیه امور می پردازد. قرن های متمادی است که بشر به این مرحله وارد شده و همچنان به راه خود ادامه خواهد داد.

تاریخ فلسفه غرب | فلیسیته روبر دو لامُنّه و فلسفه اش بر اساس اصول مسیحیت و کلیسا

 

تاریخ فلسفه غرب | فلیسیته روبر دو لامُنّه و فلسفه اش بر اساس اصول مسیحیت و کلیسا: فلیسیته روبر دو لامُنّه در سال 1830م. روزنامه آینده را بنیاد نهاد که از مرجعیت و مصونیت پاپ از خطا، پذیرش نظام سیاسی وقت فرانسه، و جدایی کلیسا از دولت پشتیبانی می کرد. آن روزنامه از حمایت مردان سرشناسی چون کنت دو مونتالامبر (1810 – 1870م.) و واعظ دومینیکی مشهور هانری- دومینیک لاکوردر (1802 – 1861م.) برخوردار بود؛ اما دیدگاه های که مطرح می شد به هیچ وجه پذیرفته همه کاتولیک ها نبود.

 

 لامنه کوشید تا تایید پاپ گرگوریوس شانزدهم را بگیرد، اما پاپ در سال 1832م. بخشنامه ای صادر نمود و در آن بی تفاوتی، آزادی وجدان و اصل جدایی کلیسا و دولت را محکوم کرد. در بخشنامه نامی از لامنه برده نشده بود. مع هذا با اینکه محکوم شدن بی تفاوتی از سوی پاپ می توانست به عنوان تایید اثر قدیم لامنه، یعنی رساله درباره بی تفاوتی تلقی شود، بخشنامه سردبیر روزنامه آینده را به وضوح هدف قرار داده بود.

تاریخ فلسفه غرب- سنت گرایی و مسیحیت در اندیشه شاتوبریان

تاریخ فلسفه غرب :سنت گرایی و مسیحیت در اندیشه شاتوبریان :اینطور بر می آید که گویی شاتوبریان می خواست بگوید دین مسیحی باید بحق باشد، چون که زیباست، چون که معتقداتش تسلی بخش است و چون بعضی از بزرگترین هنرمندان و شاعران مسیحی بوده اند. سوای اینکه بعضی اذهان ممکن است درباره زیبایی مسیحیت اتفاق نداشته باشند، این دیدگاه با این ایراد رو به روست که کیفیت های زیبایی شناختی و تسلی بخشی مسیحیت حقانیت آن را ثابت نمی کند. اگر دانته و میکل آنجلو مسیحی بوده اند، این جز مسیحی بودن چه چیز دیگری را درباره دانته و میکل آنجلو ثابت می کند؟ اگر اصول معاد و بهشت برای بسیاری از مردم منبع تسلی است، آیا نتیجه گرفته می شود که این اصول حقانیت دارد؟ می دانیم که شاتوبریان به خردگریزی یا به متوسل شدن به ارضای زیبایی شناختی و قرار دادن آن به جای برهان عقلی متهم شده است.

مدرنیته و نوسازی نظام بردگی

مدرنیته و نوسازی نظام بردگی

 

شعارها زیبا بود و اعتراض ها به هیئت حاکمه کلیسایی- فئودالی نیز احیانا وارد بود. اعتراض به کلیسا، اعتراض به فئودالیسم، اعتراض به ساختارهای اقتصادی قدیم اروپا، شاید موجه بوده باشد، اما نظام بردگی و نابرابری، هرگز نابود نشد بلکه تجدید و نوسازی و حتی تقویت شد.

ماهیت فلسفه اسلامی. قیاس شرعی و قیاس عقلی و برهانی و قیاس جدلی و قیاس خطابی

تاریخ فلسفه اسلامی

ماهیت فلسفه اسلامی

قیاس شرعی، قیاس عقلی و برهانی، قیاس جدلی و قیاس خطابی

 

همانگونه که ذکر شد مردم در مقام تصدیق و باور نسبت به امور یکسان و یکنواخت نیستند و هر گروه یا دسته ای به یکی از طریق سه گانه تمایل بیشتری نشان می دهند. شریعت اسلام همانند سایر شرایع آسمانی مردم را به حق و حقیقت دعوت می کند. قیاس برهانی نیز یک نوع تلاش و کوشش عقلی است که در راه اثبات حقیقت به کار گرفته می شود و در این مسئله نمی توان تردید داشت که حقیقت هرگز با حقیقت ضدیت و مخالفت ندارد.