ظهور روشن فکری در ایران: روشن فکری چیست؟ روشن فکر کیست؟ (قسمت اول)

ظهور روشن فکری در ایران: روشن فکری چیست؟ روشن فکر کیست؟

(قسمت اول)

 

«مستفرنگ» اصطلاحی بود که در آن دوره به این افراد گفته می شد، به معنای کسی که به فرنگ (غرب) رفته است و می خواهد غربی شود. این تمایل و علاقه اول در ظاهر و پوشش ظاهری این دسته افراد و استفاده از کفش و کلاه و کت و شلوار غربی، بعد در بیان و کلام او که مملو از کلمات انگلیسی و فرانسوی بود و در نهایت در اندیشه و توصیه های او به این که «هر چه زودتر باید غربی شویم» دیده می شد.

 

برخی از این مسافران ایرانی، زندگی در غرب را بر زندگی در ایران ترجیح دادند و عده ای از آنها که برگشتند، تلاش کردند ایران را به قافله علم و تمدن غربی برسانند. این دانشجویان فرزندان اشراف و درباریان بودند و بعد از مراجعت به کشور در یکی از مناصب و مشاغل حکومتی مشغول می شدند و کمتر به فعالیت فرهنگی و ترویجی در مسیر اندیشه خود می پرداختند ولی همین افراد در تحولات این دوره و دوره های بعد تاریخ معاصر ایران، همیشه زمینه ساز تغییرات و تحولات به سمت غربی کردن ایران بودند.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: دین و سیاست: امریکا جامعه سکولار یا جامعه دینی؟

غرب شناسی

امریکا شناسی: دین و سیاست: امریکا جامعه سکولار یا جامعه دینی؟

 

 

امریکا در ظاهر ادعا دارد که یک جامعه و نظام سکولار (غیر دینی) است. اما امریکایی ها بیشتر از اروپایی های انگلوساکسون- که اجداد آنها نخست به کرانه های این قاره مهاجرت کردند- برای عبادت و دعا به کلیسا می روند. بر صفحه هر اسکناس امریکایی، این جمله ثبت شده است: «ما به خدا اعتماد داریم»؛ اجلاس کنگره امریکا (مجلس نمایندگان و مجلس سنا) هر روز با ذکر دعا و خواندن سطوری از انجیل یا تورات آغاز می گردد. در تمامی شهرهای امریکا، کلیساها و عبادت گاه های بزرگی دیده می شود و در روستاها و حوزه های کشاورزی و صنعتی همیشه تنوع معابد و عبادتگاه ها که متعلق به فرقه های مختلف مذهبی است جلوه می کند.

 

 

با این وصف، نظام امریکا کوشش دارد دولت و نظام خود را دست کم به ظاهر از دین و مذهب جدا نگه دارد. در مدارس دولتی، جلسه های دعا ممنوع، اما در مدارس خصوصی این مراسم معمول است. مراسم تحلیف و سوگند رئیس جمهور امریکا با کتاب مقدس انجیل انجام می شود و کم اتفاق می افتد که در جشن فارغ التحصیلی دانشگاه ها، دعای یک کشیش یا فرد روحانی با سرود ملی همراه نباشد.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

فلسفه حجاب، عفاف و پوشش: آرامش روانی (قسمت دوم- بخش اول)

فلسفه حجاب، عفاف و پوشش: آرامش روانی (قسمت دوم- بخش اول)

 

تجربه ثابت کرده است که نبودن حریم میان زنان و مردان و نیز آزادی های معاشرتی بین آنان؛ هیجان ها و التهاب های جنسی را افزایش می دهد و عطش جنسی را به صورت یک خواسته اشباع نشدنی در می آورد؛ چرا که این غریزه ، همچون آتشی است که هر چه خوراکش دهند، شعله وری آن بیشتر می شود.

 

بیماری های روانی که در غرب وجود دارد، معلول همین آزادی های جنسی و تحریک های فراوان سکس و پورنوگرافی است که توسط جرائد، مجلات، سینماها، تئاترها، محافل رسمی و غیر رسمی و تبلیغات کوچه و خیابان ها انجام می پذیرد.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (قسمت سیزدهم- بخش پنجم)

غرب شناسی

امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (قسمت سیزدهم- بخش پنجم)

 

امریکا خصوصا به واسطه موقعیت جغرافیایی اش از جنگ جهانی فاصله گرفته بود. البته منافع آنها در شکست آلمان و متحدانش بود. آنها غرق شدن اقیانوس پیمای لوزیتانا با 128 سرنشین امریکایی که مشغول حمل 6 کامیون گلوله توپ به انگلیس بود را بهانه ورود به جنگ دانستند. چون آنها به یک کشتی مسافربری ! حمله کرده بودند. اقتصاد متفقین در طول 3 سال اول جنگ ویران شده بود و حضور امریکا و حمایت مالی و سخت افزاریش، منجی آنها بود. منجی امریکا هم بود چون همه این کشورها را بدهکار امریکا کرد.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (قسمت سیزدهم- بخش چهارم)

غرب شناسی

امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (قسمت سیزدهم- بخش چهارم)

 

ماهیت سرمایه داری، تجمیع سرمایه ها در دست اشخاص یا نهادها است. ظهور خانواده های ابرثروتمند مثل راکفلر، کارنگی و مورگان در سال های پایانی قرن نوزدهم اتفاق افتاد. آثار جان اشتاین بک از نویستندگان قرن بیستم نشان دهنده وضعیت شدیدا نابرابر و محرومیت های جامعه امریکایی در این دوره است.

 

در همین سال ها کارتل و تراست و انحصارات بزرگ اقتصادی تشکیل می شود. اما در مورد امریکا باید این را هم اضافه کرد که جنگ های داخلی باعث حل شدن سرمایه های کوچک در سرمایه های بزرگ شد. سرمایه سالاری امریکایی وارد دوره تازه ای شد و با سرعت به سمت انحصارها حرکت کرد. آبراهام لینکلن و حزب جمهوری خواه انحصارهای تازه ای ایجاد کرد. انحصار نفت، فولاد، راه آهن، بانک داری، با هم راهی دیون و اصلاح قانونی اساسی ایجاد شد.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (غرب شناسی، سیاه پوستان امریکا و جنگ های داخلی امریکا) (قسمت سیزدهم- بخش سوم)

غرب شناسی

امریکا شناسی: اقتصاد امریکا

(غرب شناسی، سیاه پوستان امریکا و جنگ های داخلی امریکا)

(قسمت سیزدهم- بخش سوم)

 

 

آبراهام لینکلن که به قدرت رسید، بردگی را ملغی کرد. این عوامل امریکا را وارد جنگ های داخلی کرد. جنگ های انفصال در سال های 1861 تا 1865 ادامه داشت. بعضی گفته اند آبراهام لینکلن اهداف آرمان خواهانه و عدالت خواهانه داشت و دلش به حال برده ها سوخته بود. ویلیس ویگر نویسنده تاریخ ادبیات امریکا از نامه آبراهام لینکلن در سال 1862 چنین نقل قول می کند: «هدف عمده من از این کشاکش  (جنگ های داخلی امریکا) حفظ اتحادیه (ایالات متحده امریکا) است و این برنامه برای نگه داشتن بردگی و نه از بین بردن برگی است. در آنچه اغماض می کنم به خاطر حفظ اتحادیه است».

 

جنگ های داخلی امریکا باعث قدرت بیشتر حکومت مرکزی و بسط  صنعتی شدن به جنوب شد. اما باز به حقوق سیاهان توجهی نمی شد. تحقیر و فقر و تبعیض حتی در سراسر قرن بیستم هم، سرنوشت سیاهان بود. تا دهه ها، زندگی در محله های خاص، مدارس ویژه و حتی وسایل رفت و آمد عمومی خاص، از قوانین ایالات متحده امریکا برای سیاهان بود. پس «مدافع حقوق برده ها» صفت خوبی برای لینکلن نیست.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (بهشت زمینی سرمایه داران) (قسمت سیزدهم- بخش دوم)

غرب شناسی

امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (بهشت زمینی سرمایه داران)

(قسمت سیزدهم- بخش دوم)

 

 

جان لاک زمین هایی را در کارولینای شمالی امریکا خریده بود و می گفت عدالت اقتضا مالکیت هر کس محترم شمرده شود. اما رها گذاشتن نعمت هایی که بومیان نمی توانند از آن استفاده کنند، خطاست.

 

امریکا هم مثل اروپا- خصوصا در قسمت شمالی- به سرعا در حال صنعتی شدن بود. کلود ژولین در کتاب امریکا در دو قرن می نویسد: «بهای این پیشرفت اقتصادی را کارگرها، خیلی گران می پردازند. آنها از طلوع خورشید تا 10 شب مداوم کار می کنند. دموکراسی یا غیر دموکراسی فرق نمی کند. وضع آنها شبیه وضع برادران محروم اروپایی شان است. استخراج یک معدن یا ایجاد یک کارخانه ، سبب به وجود آمدن شهری در کنار آن می شود. در این شهر قدرت در دست مالک معدن یا کارخانه است» آمریکا بهشت زمینی سرمایه داران شده بود.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (قسمت سیزدهم- بخش اول)

غرب شناسی

امریکا شناسی: اقتصاد امریکا (قسمت سیزدهم- بخش اول)

 

 

برای شناخت تحولات سیاسی و اقتصادی امریکا تا امروز، یک کلید وجود دارد. امریکای شمالی که کشور امریکا در آن جای دارد، به طور کلی شاهد مبارزه دو دسته بود: جنوبی ها و شمالی ها. مورخین می گویند: دعوای جنوب و شمال. شرایط جغرافیایی در این دعوا موثر بود. جنوبی ها از دشت های حاصلحیز وسیع و شرایط مساعد برای دام پروری بهره مند بودند. از برده ها در مزارع به صورت گسترده استفاده می شد. شمالی ها این امکان را نداشتند، پس بیشتر اهل صنعت و تجارت شدند. امروز صنایع و تکنولوژی در دست شمالی هاست. بعد ها توضیح خواهیم داد که لغو بردگی به خاطر رقابت اقتصادی شمال- جنوب بود.

 

 

اعلامیه استقلال امریکا علی رغم همه شعارهایش درباره حقوق بشر، هیچ اشاره ای به حقوق بردگان و قطع آزارهای نژادپرستانه نداشت. استقلال امریکا با نزدیکی سرمایه داران و نظامی های فراماسون به وجود آمد که حمایت فرانسوی ها در آن دخیل بود. از شرایط رای گیری انتخاباتی در اعلامیه، داشتن سرمایه بود. اصل تساوی عمومی به وضوح نادیده گرفته شد.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: اسرائیل شناسی: فلسطین و اسرائیل

غرب شناسی: اسرائیل شناسی: فلسطین و اسرائیل

 

 

عثمانی در جنگ جهانی طرف آلمان بود، یعنی رو به روی انگلیس و متحدانش. پس انگلیس هر شورشی در کشور عثمانی را تشویق می کرد. «شریف حسین» در عربستان به وسیله جاسوس انگلیسی، ادوارد توماس لورنس، به شورش تشویق شد. مناطق وسیعی از جنوب و شرق امپراتوری عثمانی تصرف شد. انگلیسی ها از غرب هم به کانال سوئز و فلسطین چشم داشتند. بعد از جنگ جهانی که بحث تقسیم عثمانی مطرح شد، اعلامیه بالفور هم فاش شد که گفته بود: «درخواست جمعیت صهیونیسم یهودی مبنی بر تشکیل دولت یهود در فلسطین با «نظر مساعد» دولت انگلیس مواجه شده است.» جامعه ملل به پیشنهاد ویلسون برای تحت الحمایگی کشورهای خاورمیانه، به اقدامات استعماری انگلستان و فرانسه جنبه قانونی داد؛ فلسطین و عرق برای انگلیسی ها و سوریه و لبنان برای فرانسوی ها. در 1922 انگلیس لایحه ای به جامعه ملل فرستاد تا وظیفه قانونی (!) را انجام داده باشد. در این لایحه به بستگی دیرین یهود با فلسطین و حقوق مذاهب اشاره شده بود؛ اختیار تام به دولت سرپرست- انگلیس- داده شده بود. از «آژانس یهود» هم به صورت رسمی دعوت به هم کاری شده بود. اردن هم از اینجا متولد شد تا یک دولت کوچک در کنار فلسطین وجود داشته باشد که اعراب و مسلمانان اخراجی و آواره وارد آنجا شوند. کشور اردن تحت حمایت انگلیس توسط عبدالله بن حسین تشکیل شد.

 

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)

غرب شناسی: امریکا شناسی: فرقه های مسیحیت در امریکا (قسمت دوازدهم)

غرب شناسی

امریکا شناسی: فرقه های مسیحیت در امریکا (قسمت دوازدهم)

 

جوامع و ایالت های نخستین امریکا که با استعمار انگلیس اداره می شد و اولین مهاجران این ایالت ها که بیشتر از انگلستان، اسکاتلند و هلند بودند، اکثریت دینی و مذهبی- مسیحیت پروتستان- امریکا را تشکیل می دادند. فرقه گرایی مذهبی، به ویژه در مذهب پروتستان، در امریکا بیش از سایر نقاط دنیاست.  یک دهه قبل در ایالات متحده امریکا شاخه پرسپیتاریان مذهب پروتستان 16 فرقه مختلف، شاخه لوترن 32 فرقه، شاخه متدودیست 36 فرقه، شاخه اپیسکوپال 37 فرقه، شاخه باپتیست 60 فرقه و شاخه پنته کستال 241 فرقه داشت. کتاب مقدس انجیل پرشمارگان ترین کتاب در امریکا بود و در سال های بین 1777 تا 1865م. 1800 نوع مختلف آن در ایالات متحده امریکا چاپ و توزیع گردید. اکنون 7000 مجلد گوناگون از انجیل با شمارگان میلیونی در امریکا به چاپ می رسد.

 

تعصب ها و به اصطلاح اصولگرایی مذهب پروتستان در سطح وسیع و با فرقه های مختلف در آغاز قرن بیستم در ایالات متحده امریکا بیش از انگلستان، آلمان، هلند، اسکاتلند و سوئیس – که در حقیقت زادگاه و پرورشگاه نهضت اصلاح طلبی در کلیسای مسیحیت بود- توسعه پیدا کرد. یکی از این فرقه های پرسروصدا در امریکا گروه موسوم به مورمن ها بودند که به رهبری فردی به نام ژوزف اسمیت در دهه 1820م. شروع به فعالیت و تبلیغات در زمینه منجی گری کردند.

 

بقیه متن در «ادامه مطلب»

(کپی برداری از «اسرافیل» فقط با ذکر منبع و لینک مستقیم مجاز است)