ماهیت فلسفه اسلامی. قیاس شرعی و قیاس عقلی و برهانی و قیاس جدلی و قیاس خطابی

تاریخ فلسفه اسلامی

ماهیت فلسفه اسلامی

قیاس شرعی، قیاس عقلی و برهانی، قیاس جدلی و قیاس خطابی

 

همانگونه که ذکر شد مردم در مقام تصدیق و باور نسبت به امور یکسان و یکنواخت نیستند و هر گروه یا دسته ای به یکی از طریق سه گانه تمایل بیشتری نشان می دهند. شریعت اسلام همانند سایر شرایع آسمانی مردم را به حق و حقیقت دعوت می کند. قیاس برهانی نیز یک نوع تلاش و کوشش عقلی است که در راه اثبات حقیقت به کار گرفته می شود و در این مسئله نمی توان تردید داشت که حقیقت هرگز با حقیقت ضدیت و مخالفت ندارد.

عقل: جایگاه عقل در اندیشه دینانی

عقل

جایگاه عقل در اندیشه دینانی

 

مولانا هم گاهی عقل را نقد می کند، اما او هم دارد استدلال می کند. اینکه کسی عقل را در حد شکل یا قالب خاصی محدود بکند و بگوید «لیس الا»، این معنای باطلی است؛ عقل از اینها فراتر است. عقل وقتی خود را تعریف می کند فراتر از تعریف می ایستد. همه عرفا اگر عقل را نقد می کنند به عقل خاصی نظر دارند که همان عقل حسابگر، ریاضی، تجربی، فلسفی یا ارسطویی است؛ یعنی در حد ارسطو ماندن را درست نمی دانند.