سیر تفکر معاصر در ایران | غرب شناسی و غرب زدگی | آشنایی ایرانیان با غرب : غرب زدگیِ یونانی، غرب زدگی بسیط است و غرب زدگی جدید، غرب زدگی مضاعف و نهضت های تجدد زده در جهان اسلامی در این مقامند. به علاوه غرب زدگی منورالفکران بر خلاف غرب زدگی غربیان که خود آگاهانه است با نحوی بدآگاهی و جهل مرکب توام شده است. از ملازمات این جهل غفلت از ریشه تکنولوژی و علوم و فنون منفرد آن است. بر اثر این غفلت است که اغلب گفته اند باید طب غربیان را که خوب است وارد کرد و اخلاق آنان را به خود واگذارد.
سیر تفکر معاصر: مبانی هنر غرب: هنر تکنولوژیک و پایان هنر غرب: کمال نقصان تفکر و هنر تکنیکی با پیدایی تکنولوژی مدرن ممکن گردید. عکاسی و گرافیک صنعتی و بالاخره سینما جلوه تام و تمام هنر تکنیکی بودند، که پس از دوران نزاع سیصد ساله میان تفکر دینی و تکنیکی، پس از خاموشی و تجدد زدگی تفکر دینی پا به عرصه وجود گذاشتند و اکنون بر قلمرو تجربه هنری حکم می رانند.
سیر تفکر معاصر
غرب زدگی
تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی
قسمت سوم
سید جمال الدین اسدآبادی مذهب اصالت علم و برخی اصول دموکراسی را پذیرفته و آنها را نافع به حال مسلمین می دید و از تشکیلات غربی حامی این دو نیز جانبداری می کرد. ورود او به تشکیلات فراماسونری لژ ستاره شرق مصر از این نظر توجیه می شد. غافل از اینکه دفاع سیاسی و یک جانبه از اصالت علم و دموکراسی است. بدین صورت که این مذهب و اصول آن فقط در مقام تخریب مقاومت های فرهنگ های دینی، روحانیت سنتی و نهادهای سیاسی کهن مستقل از بیگانه (انگلیس و فرانسه) در کار می آمد و هنگامی که فراماسونری شرقی در برابر منافع غربیان قرار می گرفت و خواهان استقلال در رای می شد با اتهاماتی واهی طرد می گردد.
به همین دلیل نیز با اتهام مسخره بی اعتقادی سید جمال به خدا او را از لژ وابسته به انگلیس اخراج کردند.
پس از این نیز سید جمال الدین اسدآبادی حزب وطنی آزاد وابسته به لژ فراماسونری شرق اعظم فرانسه را تاسیس کرد و تعلیمات تجدد طلبانه سیاسی خود را ادامه داد اما از آنجا که این وسیله با غایات استقلال طلبانه ضد انگلیسی او و فعالیت جهت عظمت مسلمین تناسبی نداشت به کل دفع و طرد و تبعید گردید.
سیر تفکر معاصر
غرب زدگی
تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی
قسمت دوم
تمام همّ سید جمال الدین اسدآبادی در سراسر زندگی سیاسی و علمی اش در خدمت ایده آلی که «تجدد و سیویلیزاسیون اقوام مسلمان» بود صرف شد. بر مبنای همین تجدد بود که به نوعی اباحیت و لیبرالیسم عملی کشانده شد.
دین و تجدّد
مواجه یهودیت، مسیحیت و اسلام با تجدّد
قسمت اول
دین یهود از آغاز عصر متافیزیک با یونانیت و روح ناسوتی آن آمیخته است، اما تجدّد زدگی پیش از آغاز متافیزیک و تفکر یونانی بر دین یهود عارض شده بود. این دین در چند مرحله تفسیری جدید به خود گرفت و تحت تاثیر افکار غیر دینی قرار داشته است. در طی این مراحل فراماسونری بر ویرانه های اصولی سنتی اندیشه یهودی- یونانی و معماران آزاد مسیحی شکل گرفت. در واقع دراین فراشد اصول کهن یهودیت در اندیشه ی اومانیستی منحل و دگرگون شد.
سیر تفکر معاصر
غرب زدگی
تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی
قسمت اول
بحث در پیدایش ملت و معنی جدید آن است. ملت با ظهور تفکر جدید که بر طبق آن بشر خود را واضع ارزش ها و ملاک حق و حقیقت می داند به وجود آمد. شعار «اتحاد اسلام» هم تفسیر شریعت اسلام با قواعد اجتماعی و مدنی غرب بود و دیدیم که با این تفسیر بر خلاف آنچه حامیان اتحاد اسلام انتظار داشتند، تفرقه از میان نرفت بلکه شدید تر شد.
داعیان «اتحاد اسلام» رسوم رایج و شایع را رسم مسلمانی نمی دانستند. بنابراین اگر از دیانت و ملت و ایمان سخنی در میان است صرفا ایمان و دلبستگی به تجدد است.
مواجه شرق با نیهیلیسم غرب| ژاپن، چین، هند و ایران چهار تمدن کهن و بزرگ آسیایی اسیر حوالت تاریخی نیست انگاری (نیهیلیسم) غرب شده اند. در این میان ژاپن با پشت سر نهادن تفکر معنوی و سنتی خود و تقلیل آن به تفکر حسابگرانه و سودگرانه مدرن توانسته است در تاریخ جدید، رقیب کشورهای صنعتی برتر جهان گردد.
چین و هند در پس ژاپن در نیل به دموکراسی و تکنولوژی که دو ساحت بیرونی نیست انگاری (نیهیلیسم) و غرب زدگی اند، با برهوت صنعتی غرب کورس رقابت بسته اند.
ژاپن، چین، هند و ایران چهار تمدن کهن و بزرگ آسیایی اسیر حوالت تاریخی نیست انگاری غرب شده اند. در این میان ژاپن با پشت سر نهادن تفکر معنوی و سنتی خود و تقلیل آن به تفکر حسابگرانه و سودگرانه مدرن توانسته است در تاریخ جدید رقیب کشورهای صنعتی برتر جهان گردد.
چین و هند در پس ژاپن در نیل به دموکراسی و تکنولوژی که دو ساحت بیرونی نیست انگاری و غرب زدگی اند، با برهوت صنعتی غرب کورس رقابت بسته اند.
اما ایران که با تفکر حضوری شیعه عصر اسلامی پیش از دیگر سرزمین های شرقی، تفکر یونانی را آزمود، در برابر نیست انگاری مضاعف غرب به شدت مقاومت کرد و هیچ گاه از سطح غرب به عمقش نرفت مگر در مقام تعارض و نفی.
منبع: سیر تفکر معاصر جلد اول: دکتر محمد مدد پور
