سرباز عقل

مطالبی درباره فلسفه و جامعه شناسی | غرب شناسی | شرق شناسی | اسلام و ایران | رسانه و تکنولوژی | سیر مطالعاتی

سرباز عقل

مطالبی درباره فلسفه و جامعه شناسی | غرب شناسی | شرق شناسی | اسلام و ایران | رسانه و تکنولوژی | سیر مطالعاتی

مشخصات بلاگ
سرباز عقل

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ»
«إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ یُغَیِّروا ما بِأَنفُسِهِم»
خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند. (قرآن کریم. سوره مبارکه رعد آیه 11)

۸ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «تجدد دینی» ثبت شده است

 تاریخ تجدد در ایران

 

جریان شناسی تاریخی تجدد در ایران و تحولات اروپا در دروان رنسانس: بحث تجدد و واژه های مترادف آن نزدیک به دو قرن است که کم و بیش همچون آهنگی دلنشین- گاه موزون و گاه ناموزون- از گوشه و کنار جامعه ایرانی به گوش می رسد و هرچه عرابه زمان به پیش می رود، نغمه ای جدید بر آن افزوده می شود، بی آنکه لازم باشد تا با نغمه های قبلی تناسب داشته و یا نداشته باشد.

سکه تجدد از بدو ورود به ایران سکه ای رایج شد که برق آن گاه چشم ها را کور و گاه خیره می ساخت. همچنین اسباب و لوازم آن نیز خیلی زود به درون خانه ایرانیان که کمتر چیزی می توانست از حریم دیوارهای بلند آن به داخل نفوذ کند- وارد شد و در کنار سایر چیزها قرار گرفت؛ اما مسئله به همین جا ختم نشد، زیرا تجدد فقط شامل اشیاء و ابزار نبود و عده ای نیز- به حق- مسئله را تنها در حد اشیاء و ابزار ندیدند. حال این ندیدن، گاه از سر شیدایی و افراط در شیفتگی و به قولی «ایدئولوژی» دیدن قضیه بود و گاه نیز به خاطر سطحی نبودن و قشری ندیدن و در عمق مسئله نفوذ کردن بود.

 

مطالب مرتبط:

سیر مطالعاتی غرب شناسی

معنای روشنفکری| روشنفکری چیست؟

جریان شناسی در تاریخ معاصر ایران

رنسانس و نهضت اصلاح دین

تاریخ دوره رنسانس و ظهور غرب مدرن

سیر مطالعاتی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی 2

غرب را درست ندیدن و خود را فراموش کردن

سیر مطالعاتی تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی

سیر مطالعاتی تاریخ مشروطه

متجدد کیست؟

  • سرباز عقل

سیر تفکر معاصر

غرب زدگی

تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی

قسمت چهارم

 

سیدجمال الدین اسدآبادی نتوانسته بود به ماهیت علم جدید پی ببرد، هرچند که شأنی از باطن و روح علوم غربی را دریافته بود، اما در تعلق به تجدد و ترقی توقف یافته بود، علی الخصوص که سعی می کرد به جمع میان اسلام و علم جدید موفق گردد. در حقیقت از هر دو دور می شد.

  • سرباز عقل

دین و تجدّد

مواجه یهودیت، مسیحیت و اسلام با تجدّد

قسمت سوم

 

در دوره متأخر، فلسفه و علوم طبیعی و انسانی جولان داد و متجددین را گرفتار کرد و سرانجام پس از انقلاب اسلامی نحله های پراگماتیستی- لیبرالیستی و بالاخره متدلوژی و اندیشه باز پوپری که بر مبنای غیر از وحی و الهام آسمانی و القائات رحمانی تکوین یافته است، آفت معرفت دینی انقلاب و حوزه ها گردید. اما ایمانیان که از سرچشمه ایمان و تفکر معنوی حضرت امام (ره) برخوردار بودند، روح خبیث این اندیشه را درک کردند و به معارضه با آن پرداختند.

  • سرباز عقل

سیر تفکر معاصر

غرب زدگی

تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی

قسمت سوم

 

سید جمال الدین اسدآبادی مذهب اصالت علم و برخی اصول دموکراسی را پذیرفته و آنها را نافع به حال مسلمین می دید و از تشکیلات غربی حامی این دو نیز جانبداری می کرد. ورود او به تشکیلات فراماسونری لژ ستاره شرق مصر از این نظر توجیه می شد. غافل از اینکه دفاع سیاسی و یک جانبه از اصالت علم و دموکراسی است. بدین صورت که این مذهب و اصول آن فقط در مقام تخریب مقاومت های فرهنگ های دینی، روحانیت سنتی و نهادهای سیاسی کهن مستقل از بیگانه (انگلیس و فرانسه) در کار می آمد و هنگامی که فراماسونری شرقی در برابر منافع غربیان قرار می گرفت و خواهان استقلال در رای می شد با اتهاماتی واهی طرد می گردد.

 

به همین دلیل نیز با اتهام مسخره بی اعتقادی سید جمال به خدا او را از لژ وابسته به انگلیس اخراج کردند.

 

پس از این نیز سید جمال الدین اسدآبادی حزب وطنی آزاد وابسته به لژ فراماسونری شرق اعظم فرانسه را تاسیس کرد و تعلیمات تجدد طلبانه سیاسی خود را ادامه داد اما از آنجا که این وسیله با غایات استقلال طلبانه ضد انگلیسی او و فعالیت جهت عظمت مسلمین تناسبی نداشت به کل دفع و طرد و تبعید گردید.

  • سرباز عقل

دین و تجدّد

مواجه یهودیت، مسیحیت و اسلام با تجدّد

قسمت دوم

 

همان غربی که خدایانش از معصومیت مبرا بودند و آدمش بی گناهی را نمی شناخت، مسیحیت را نیز در اندیشه ی شرّ مستغرق ساخت. اما مسیحیت قرون وسطی هرچه بود از چاله هرز این شرارت ذاتی در مراتبی رهایی یافت و حتی بر این نظریه یونانی زده روح معنوی دمید و آن را تعالی بخشید.

 

دوران تجدید حیات فرهنگی یونان و روم، با آغاز رنسانس و تفکر اومانیستی به مثابه جوهر این دوران، پایان عصر معنویت و ایمان مسیحی سنتی بود. در دوره جدید حقیقت دین مسیحیت در سیطره تفکر بشر انگارانه به کل مستور و نهان شد و فِرَق کهن صورت کاملا جدید به خود گرفتند.

  • سرباز عقل

سیر تفکر معاصر

غرب زدگی

تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی

قسمت دوم

 

تمام همّ سید جمال الدین اسدآبادی در سراسر زندگی سیاسی و علمی اش در خدمت ایده آلی که «تجدد و سیویلیزاسیون اقوام مسلمان» بود صرف شد. بر مبنای همین تجدد بود که به نوعی اباحیت و لیبرالیسم عملی کشانده شد.

  • سرباز عقل

دین و تجدّد

مواجه یهودیت، مسیحیت و اسلام با تجدّد

قسمت اول

 

دین یهود از آغاز عصر متافیزیک با یونانیت و روح ناسوتی آن آمیخته است، اما تجدّد زدگی پیش از آغاز متافیزیک و تفکر یونانی بر دین یهود عارض شده بود. این دین در چند مرحله تفسیری جدید به خود گرفت و تحت تاثیر افکار غیر دینی قرار داشته است. در طی این مراحل فراماسونری بر ویرانه های اصولی سنتی اندیشه یهودی- یونانی و معماران آزاد مسیحی شکل گرفت. در واقع دراین فراشد اصول کهن یهودیت در اندیشه ی اومانیستی منحل و دگرگون شد.

  • سرباز عقل

سیر تفکر معاصر

غرب زدگی

تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی

قسمت اول

 

بحث در پیدایش ملت و معنی جدید آن است. ملت با ظهور تفکر جدید که بر طبق آن بشر خود را واضع ارزش ها و ملاک حق و حقیقت می داند به وجود آمد. شعار «اتحاد اسلام» هم تفسیر شریعت اسلام با قواعد اجتماعی و مدنی غرب بود و دیدیم که با این تفسیر بر خلاف آنچه حامیان اتحاد اسلام انتظار داشتند، تفرقه از میان نرفت بلکه شدید تر شد.

 

داعیان  «اتحاد اسلام» رسوم رایج و شایع را رسم مسلمانی نمی دانستند. بنابراین اگر از دیانت و ملت و ایمان سخنی در میان است صرفا ایمان و دلبستگی به تجدد است.

  • سرباز عقل