علوم اجتماعی و رودربایستی با عقلانیت
قسمت ششم
تعلیق «حکمت نظری»، منشاء تخریب «حکمت عملی»
از سوی مبلغان کم سواد «علوم سیاسی مدرن» در کشورهای آسیایی و شرقی ادعا می شود که بحث های پیچیده ای در حوزه علوم سیاسی در جریان است که از سوی «دین داران» مغفول مانده و یا مثلا با ادله فلسفی، اثبات شده است که «حقوق بشر» و «دموکراسی» و «آزادی» با مبانی لائیک و غیر الهی، آخرین راه حل جهانی است. حال آنکه چنین چیزی، امروز حتی در متروپُل و سرزمین مادری ارباب هم طرفدار جدی ندارد.
مبانی هنر در شرق و غرب
سینما: هنر تکنولوژیک
قسمت اول
سینما به مثابه هنر تکنولوژیک با پیدایی تکنولوژی جدید پدید آمد. تفکر تکنیکی از قرن 16 و 17 رسما از سوی گالیله و سپس دکارت در رساله «گفتار در روش درست راه بردن عقل» پذیرفته شد، و از این پس تولید ماشین ها با مکانیسم خاص ریاضی توسعه یافت. قرن نوزده، تولید صنعتی با ورود به عصر انقلاب ماشینی به تولید انبوه رسید. در این مرحله نیروی ماشین جانشین کار انسانی شد. بر اساس این مدل صدها و هزاران کالا تولید شد.
دین و تجدّد
مواجه یهودیت، مسیحیت و اسلام با تجدّد
قسمت دوم
همان غربی که خدایانش از معصومیت مبرا بودند و آدمش بی گناهی را نمی شناخت، مسیحیت را نیز در اندیشه ی شرّ مستغرق ساخت. اما مسیحیت قرون وسطی هرچه بود از چاله هرز این شرارت ذاتی در مراتبی رهایی یافت و حتی بر این نظریه یونانی زده روح معنوی دمید و آن را تعالی بخشید.
دوران تجدید حیات فرهنگی یونان و روم، با آغاز رنسانس و تفکر اومانیستی به مثابه جوهر این دوران، پایان عصر معنویت و ایمان مسیحی سنتی بود. در دوره جدید حقیقت دین مسیحیت در سیطره تفکر بشر انگارانه به کل مستور و نهان شد و فِرَق کهن صورت کاملا جدید به خود گرفتند.
غرب شناسی
امریکا شناسی
سازمان های اجتماعی امریکا
کریستوفر کلمبوس و بومیان امریکا
قسمت دوم
زندگی اجتماعی بومیان بسیار ساده و روستایی بود و از فناوری های جدید که اروپایی ها به آن دست یافته بودند، اطلاع نداشتند. به همین دلیل برخورد اولیه بومیان با اروپایی ها شکاف فناوری، فرهنگی، اجتماعی و نظامی را کاملا آشکار می ساخت. انگیزه کلمبوس و اروپایی ها، مادی سلطه گرایانه و فرمانروایانه بود. آنچه از اسناد و مدارک مشخص می شود، انگیزه بومیان، کنجکاوی، همکاری و آشنایی به نظر می رسید.
کریستوفر کلمبوس در خاطرات خود و در گزارشی که تهیه می کند به عواطف انسانی بومیان امریکا اعتراف کرده، چنین می نویسد:
« ما هرچه از بومیان می خواستیم به ما می دادند. هیچ وقت پاسخ منفی در بین آنها وجود نداشت؛ آنها حاضر بودند در همه چیز خود، ما را شریک کنند»
سیر تفکر معاصر
غرب زدگی
تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی
قسمت دوم
تمام همّ سید جمال الدین اسدآبادی در سراسر زندگی سیاسی و علمی اش در خدمت ایده آلی که «تجدد و سیویلیزاسیون اقوام مسلمان» بود صرف شد. بر مبنای همین تجدد بود که به نوعی اباحیت و لیبرالیسم عملی کشانده شد.
غرب شناسی
تاریخ فرهنگ دینی
شیطان پرستی
در قرون وسطا بسیاری به شیطان پرستی و جادو که با آن کارهای محیرالعقول دست می زده اند گرایش داشته اند. می نویسند: سن توماس به نیروی جادوگران بسیار توجه داشته است. علی رغم سوزاندن بسیاری از شیطان پرستان در قرون پایانی قرون وسطی و اوایل رنسانس، در مدت دو سه قرن، شیطان پرستی و جادوگری که فکری در برابر خداپرستی و دین است مورد توجه قرار می گیرد.
دین و تجدّد
مواجه یهودیت، مسیحیت و اسلام با تجدّد
قسمت اول
دین یهود از آغاز عصر متافیزیک با یونانیت و روح ناسوتی آن آمیخته است، اما تجدّد زدگی پیش از آغاز متافیزیک و تفکر یونانی بر دین یهود عارض شده بود. این دین در چند مرحله تفسیری جدید به خود گرفت و تحت تاثیر افکار غیر دینی قرار داشته است. در طی این مراحل فراماسونری بر ویرانه های اصولی سنتی اندیشه یهودی- یونانی و معماران آزاد مسیحی شکل گرفت. در واقع دراین فراشد اصول کهن یهودیت در اندیشه ی اومانیستی منحل و دگرگون شد.
ردیف
نام کتاب
نویسنده/ مترجم
انتشارات
1
بازخوانی نهضت مشروطیت
رسول جعفریان
نشر مطهر
2
تاریخ استقرار مشروطیت در ایران؛ از اسناد محرمانه وزارت امور خارجه انگلستان
حسن معاصر
ابن سینا
3
بست نشینی مشروطه خواهان در سفارت انگلیس
رسول جعفریان
موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
4
مقدمه فکری نهضت مشروطیت
علی اکبر ولایتی
دفتر نشر فرهنگ اسلامی
5
مقاله: جنبش مشروطیت از دیدگاه امام خمینی در کتاب مولفه های اندیشه سیاسی امام
گروه تحقیقات سیاسی اسلام/
رسول جعفریان
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
6
درک شهری از مشروطه؛ مقایسه حوزه ی مشروطه خواهی اصفهان و تبریز
رسول جعفریان
موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
7
بحران مشروطیت در ایران
حسین آبادیان
موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
8
اندیشه سبز، زندگی سرخ؛ زمان و زندگی شیخ فضل الله نوری
علی ابوالحسنی (منذر)
موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
9
آخرین آواز قو
علی ابوالحسنی (منذر)
موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
10
کالبد شکافی چند شایعه درباره شیخ فضل الله نوری
علی ابوالحسنی (منذر)
موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
11
دیده بان بیدار؛ دیدگاه ها و مواضع سیاسی و فرهنگی شیخ فضل الله نوری
علی ابوالحسنی (منذر)
نشر عبرت
12
کارنامه شیخ فضل الله نوری (پرسش ها و پاسخ ها)
علی ابوالحسنی (منذر)
موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
غرب شناسی
امریکا شناسی
سازمان های اجتماعی امریکا
کریستوفر کلمبوس و بومیان امریکا
قسمت اول
مهمان نوازی، عاطفه و مهربانی بومیان آمریکا، توجه فراوان کلمبوس و همراهان او را جلب کرده بود، به طوری که کریستوفر کلمبوس در خاطراتش می نویسد:
«آن ها برای ما پرنده و بسته هایی از پنبه آوردند و تیر و کمان هایی را که از چوب ساخته شده و آهنی و فلزی نبود با آنچه ما داشتیم معاوضه کردند. آنها مثل ما مسلح نیستند و افرادی کاملا صلح جو به نظر می رسند. آنها خدمه های خوبی می توانند باشند؛ و این پنجاه نفری که دور ما بودند هر چه خواستیم انجام دادند»
اطلاعاتی که کلمبوس از بومیان امریکا می خواست در یک جمله خلاصه می شد: « طلا کجاست؟»
سیر تفکر معاصر
غرب زدگی
تجدد دینی: پایان کار تجدّد سید جمال الدین اسدآبادی
قسمت اول
بحث در پیدایش ملت و معنی جدید آن است. ملت با ظهور تفکر جدید که بر طبق آن بشر خود را واضع ارزش ها و ملاک حق و حقیقت می داند به وجود آمد. شعار «اتحاد اسلام» هم تفسیر شریعت اسلام با قواعد اجتماعی و مدنی غرب بود و دیدیم که با این تفسیر بر خلاف آنچه حامیان اتحاد اسلام انتظار داشتند، تفرقه از میان نرفت بلکه شدید تر شد.
داعیان «اتحاد اسلام» رسوم رایج و شایع را رسم مسلمانی نمی دانستند. بنابراین اگر از دیانت و ملت و ایمان سخنی در میان است صرفا ایمان و دلبستگی به تجدد است.
